Seneca'dan Ahlaki Mektuplar – Mektup 1

Seneca Lucilius’unu selamlar,
Evet, öyle yap Lucilius, kendin için kazan kendini.Şimdiye değin senden zorla alınan ya da çalınan ya da boşuna akıp giden zamanına sarıl, iyi kullan onu. Durum emin ol, sana yazdığım gibi: kimi zamanımız bizden zorla kapılıyor, kimisi sinsice çalınıyor, kimisi de boşuna akıp gidiyor. Umursamadığımız için uğradığımız kayıp da, en yüz kızartıcı olanı. Dikkat edersen, hayatımızın en büyük bölümü kötü iş yapmakla geçiyor, büyük bir bölümü hiçbir iş yapmamakla, bütün yaşamımız da (gerekenden başkasını) yapmakla geçiyor. Zamana değer veren, gününün değerini bilen, her gün bir az daha ölmekte olduğunu anlayan bir kimse gösterebilir misin bana? Yanıldığımız bir nokta var; sanıyoruz ki ölüm önümüzdedir; oysa ölümün büyük bir kısmı şimdiden geçip gitmiştir. Hayatımızın gerimizde kalan kısmını ölüm geçirmiş eline. O halde bana yazdığın gibi davran, Lucilius’um, sarıl bütün saatlerine: bugününe el koyarsan, daha az bağlı kalacaksın yarına. Böyledir bu iş: Yaşamak ertelendi mi, hızla akar geçer. Her şey yabancıdır bize, Lucilius, bizim olan bir tek şey var: zaman. Doğa yalnız bunu, bu tek kaçıcı ve kaygan şeyi bizim ellerimize vermiş, ama onu da her isteyen alıyor bizden. İnsanlar öyle akılsız ki, bir kimseden küçücük, değersiz, yerine konulabilir bir şey aldılar mı, kendilerinin borçlu sırasına konmasına göz yumuyorlar da, minnettar olunsa bile, karşılık yapılamayacak tek şeyi, yani zamanı alan insan, hiçbir şeyle borçlu saymıyor kendini. Belki “Bana öğütler verdiğin halde, kendin nasıl davranıyorsun?” diye soracaksın. Açık yürekle söyliyeyim, refah içinde, ama dikkatli yaşayan bir insan gibiyim, harcadığımın hesabını iyi tutuyorum. Hiçbir şey yitirdiğimi söyleyemem, ama ne yitirdiğimi, niçin ve nasıl yitirdiğimi söyleyeyim, fukaralığımın nedenlerini bildireyim sana. Ama benim başıma gelen, kendi suçu olmadan yoksulluğa düşen birçoklarının da başına gelmiştir: herkes hoş görür ama, kimse yardım etmez. Nasıl şey bu? dersen, çok az şeyi kalan kimse, pek azla yetinirse, bence, fakir değildir de ondan: İyisi mi sen de malını kötü gün için sakla, hem de zamanında başla bu işe. Çünkü atalarımızın dediği gibi, “dibi göründü mü küpün, neye yarar tutum?” Dipte kalan da hem çok azdır hem de en kötüsüdür.
Sağlıkla kal!
(Seneca, Ahlaki Mektuplar kitabından alıntıdır)